De begroting 2022 sluit met een positief saldo van € 1,7 miljoen op een totaal van ruim € 126 miljoen. In de oordeelsvormende vergadering hebben onze fractie aangegeven dat we dit overschotje niet direct weer willen uitgeven, maar gebruiken voor versterking van de algemene reserve of voor vermindering van de gemeentelijke leningen.

Hoewel dit de laatste begroting van deze raadsperiode 2018-2022 is, worden er geen algemene beschouwingen gehouden. Die waren er al bij de kadernota in juli 2021. Bij de oordeelsvorming hebben wij wel een aantal algemene opmerkingen gemaakt. Een kleine samenvatting:

• Helaas staat het vertrouwen in de overheid op een bijzonder laag pitje. Reden: geblunder op landelijk niveau waarbij de hoofdrolspelers op hun plek blijven zitten. Dat geringe vertrouwen werkt ook door op plaatselijk niveau. Bovendien versterken politici deze negatieve stemming door het uiten van loze beschuldigingen en door complotten te veronderstellen. Een gevaarlijke mix die de toon zet in het debat. In elk geval voedt die houding de onvrede en brengt het verwijdering tussen groepen in onze samenleving.
• Aan het begin van onze raadsperiode waren er veel uitdagingen, denk aan klimaatverandering, armoede, schuldenproblemen, huisvesting en de productie van voedsel. Deels worden die problemen veroorzaakt door bewust gedrag van de mens, waar dat anders kan. Soms ook het gevolg van overheidsfalen. Het betekent in elk geval roeien tegen de stroom op. Een les voor de volgende raadsperiode: pak problemen aan bij de bron.

Kerndossiers:

Bij diverse onderwerpen hebben we iets uitgebreider stilgestaan:

• Om de gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan is er met beperkte middelen in de afgelopen jaren veel gedaan, maar toch onvoldoende. We vertrouwen dat het komende regeerakkoord meer middelen ter beschikking stelt ook op gemeentelijk niveau. Verder kijken we er naar uit hoe we met een lokaal klimaatakkoord meer delen van de samenleving de klimaatcrisis sneller kunnen aanpakken met concrete projecten. Belangrijk onderdeel is isolatie van gebouwen, om de energiebehoefte omlaag te brengen. Dat is het probleem aanpakken bij de bron. Daarna wordt de grootste uitdaging: hoe houden we in de winter onze huizen warm en met welke technieken?
• Armoedebestrijding: De laatste maand is het armoedevraagstuk opnieuw in dringend op de politieke agenda gekomen. In dit geval vanwege de fors stijgende brandstofprijzen, waar vooral mensen met een laag inkomen in weinig geïsoleerde huizen de dupe van gaan worden. De wethouder houdt scherp in de mogelijkheden om op gemeentelijk niveau voor met name inwoners met een bijstandsuitkering in de gaten. De CU fractie heeft daarnaast gepleit voor een bredere aanpak, bijvoorbeeld door aansluiting bij de Armoedealliantie. Aansluiting vraagt een concreet plan om kinderarmoede terug te dringen bij bijstandskinderen en kinderen van werkende armen.
• Aanpak problematische schulden. Er is nu een poosje al een systeem van vroegsignalering van het niet betalen van bijvoorbeeld huur of energierekeningen. Daarbij zijn ook de RDWI en het sociaal dorpsteam betrokken. Dit systeem maakt het mogelijk om met mensen het gesprek aan te gaan over betalingsachterstanden voor dat schulden te groot worden. De fractie kijkt uit naar de resultaten van die vernieuwde aanpak.
• Sociale en midden dure woningen voor starters en senioren. Er is een grote noodzaak om behoorlijke aantallen huizen bij te bouwen. Om jonge starters en senioren een geschikte eigen woonplek te geven. Tegelijkertijd zien we een beweging dat ouderen sterven en jonge gezinnen weer in hun achtergelaten huizen trekken. Daarnaast pleit de CU er voor meer aandacht te besteden aan preventie van echtscheidingen. Die veroorzaken grote kosten op het gebied van (extra) huisvesting en jeugdzorg. Meer aandacht en mogelijkheden voor relatie-opbouw en onderhoud kan wellicht veel ellende voorkomen, want echtscheiding is toch niet waar je op uit bent als je gaat trouwen? Dus pak het probleem aan bij de bron.
• Voedselproductie. In het provinciaal verkiezingsprogramma 2019 CU Utrecht stond dat slechts 1% van de voedselproductie in Utrecht ook in Utrecht wordt geconsumeerd. Dat kan beter. Verder vraagt de omvorming van de huidige intensieve veehouderij naar bijvoorbeeld kringlooplandbouw een grote uitdaging. Er zijn in de achterliggende jaren iets meer (regionale) producten gekomen, maar echte doorbraken hebben we niet gezien. Hier en daar ontstaat een voedselbos. Een forse uitdaging voor de komende periode met een bijbehorend plan waar we landbouw en veeteelt in onze gemeente kunnen en willen handhaven, naast andere functies in het buitengebied.

Dick Karssen